Zeytin ağacı yavaş büyür ama ömrü çok uzundur. Bir zeytin ağacının ortalama ömrü 300-400 yıl olmakla birlikte, 3000 yaşında zeytin ağaçlarına da rastlanmaktadır. Bu nedenle mitoloji ve botanikte zeytin ağacının adı “ölümsüz ağaç”tır.
Tarihsel gelişimi boyunca pek çok efsaneye kaynak olan zeytin, eski uygarlıkların yazıtlarında ve kutsal kitaplarında yerini almıştır. Tufan sonrasında canlılık belirtisi olarak Nuh'un gemisine zeytin dalıyla dönen beyaz güvercinden bu yana zeytin dalı yüzyıllar boyunca barışın simgesi olarak kabul edilmiştir.
Dünyanın en sağlıklı ve doğal bitkisel yağ kaynağı olan zeytinin bilinen tarihi yaklaşık altı bin yıl öncesine kadar uzanıyor. Akdeniz havzasındaki kültür ve yabani zeytin çeşitlerinin DNA'sı üzerine yakın zamanda yapılan bir bilimsel çalışma, yabani zeytin ağacı yetiştiriciliğinin ilk kez yaklaşık 6000-8000 yıl önce Suriye ve Türkiye sınırlarında gerçekleştiğini kanıtlamaktadır.
Daha sonra zeytin ağacı, Akdeniz ekonomilerinin ticaret yolları aracılığıyla tüm Akdeniz havzasına yayılmıştır. Zeytin ağacının M.Ö. 4000 civarında yetiştirilmesine rağmen, yemeklik zeytinyağı üretiminin tarihi Erken Tunç Çağı'na, M.Ö. 3150 ila 1200 yıllarına kadar uzanmaktadır. Çeşitli Akdeniz uygarlıkları boyunca zeytin ağacı tarımsal ekonomi ve ticarette önemli bir yer tutmuştur. Kuzey Suriye'de bulunan ve MÖ 3000'li yılların ortalarına tarihlenen tabletlerde büyük çapta zeytinyağı üretiminden bahsedilirken, Hitit metinleri ve Mısır kayıtları Anadolu'da Kilikya bölgesi civarında zeytin yetiştiriciliğine tanıklık etmektedir.
Comments